Zagubione dziecko – samotność w rodzinie alkoholowej

Psychologiczne konsekwencje choroby są szczególnie niebezpieczne dla dzieci, które bardziej niż dorośli podatne są na emocjonalne zaburzenia/fot. Fotolia
Zagubione dziecko jest zazwyczaj młodsze od bohatera i kozła ofiarnego. Jakie cech ma dziecko odgrywające tę rolę? Jak wygląda jego funkcjonowanie w rodzinie?
/ 28.06.2011 14:23
Psychologiczne konsekwencje choroby są szczególnie niebezpieczne dla dzieci, które bardziej niż dorośli podatne są na emocjonalne zaburzenia/fot. Fotolia

Zostaje nim na ogół kolejne, trzecie lub czwarte dziecko. Dziecko to przychodzi na świat w rodzinie pełnej napięć, które wyczuwa, ale istoty których nikt nie chce bądź nie potrafi mu uświadomić.

Samotność w rodzinie

W rodzinie, w której funkcjonują już mocno ścierające się osoby dramatu nie ma miejsca na nową postać. Nowe dziecko z czasem odkrywa, że najlepszą rzeczą, którą może zrobić, to zejść z drogi innym. Staje się samotnikiem, szybko uczy się samodzielnie dbać o swoje potrzeby, zamyka się w swoim pokoju we własnym towarzystwie. System, w którym każdy zajęty jest swoimi problemami, przyjmuje takie zachowania z ulgą i wdzięcznością, tym samym wzmacniając je.

Pomiędzy zagubionym dzieckiem a resztą domowników powstaje mur, który z jednej strony chroni je przed negatywnymi skutkami będącymi udziałem bohatera i kozła ofiarnego, ale z drugiej strony powoduje odcięcie od możliwych pozytywnych aspektów relacji rodzinnych. Przy ubogiej ogólnej komunikacji w rodzinie może oznaczać to praktycznie zanik żywych kontaktów z innymi. Wzrasta ogólna niepewność zagubionego dziecka. Sporadyczne próby przebijania muru dystansu z innymi kończą się niepowodzeniem a niejednokrotnie upokorzeniem.

Zagubione dziecko tworzy sobie własny świat wycofania się, samotności, być może jakiejś twórczej aktywności, fantazji. Gdy jest małe, może stworzyć fikcyjną postać, z która będzie prowadzić samotne dialogi, w późniejszym wieku może sięgnąć po środki uzależniające.

Przeczytaj: Role psychologiczne w rodzinie alkoholowej

Kontakty społeczne

W wieku szkolnym okazuje się nieprzygotowane do podejmowania kontaktów społecznych. Brakuje mu umiejętności na wszystkich frontach, komunikacyjnych, negocjacyjnych itd., nie jest przygotowane do zawiązywania znajomości i przyjaźni, nie potrafi ani dawać, ani brać.

Problemy z identyfikacją płciową

Trudności w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami przełożą się na kłopoty z identyfikacją płciową. Brak mocnych więzi z rodzicami pozbawia je wyraźnych wzorców kobiety i mężczyzny, ojca i matki, co pogłębia jego zamieszanie w sprawie orientacji seksualnej. Zacznie wątpić w to, czy jest normalne. Znaną i wyuczoną reakcją w takich sytuacjach jest jeszcze głębsze wycofanie się.

Zobacz też: Czy jesteś współuzależniony?

Zagubione dziecko a kozioł ofiarny

Wegscheider twierdzi, iż istnieje wyraźna różnica pomiędzy zagubionym dzieckiem a kozłem ofiarnym, choć łączy te role pierwotne odrzucenie. Kozioł ofiarny rozwija w sobie nienawiść będącą skutkiem przegranej rywalizacji z bohaterem, przeżywa poczucie niesprawiedliwego traktowania, odczuwa krzywdę i złość. Zagubione dziecko traktuje swój los jako coś, na co zasłużyło, doświadcza samotności i małego poczucia własnej wartości, ale przeżywa niewielki gniew. W przeciwieństwie do kozła ofiarnego, który ciągle buntuje się i podejmuje prowokujące zachowania, zagubione dziecko znosi biernie swój los, schodzi wszystkim z drogi i pozostaje samotne.

Fragment pochodzi z książki Rodzina alkoholowa z uzależnionym w leczeniu autorstwa Andrzeja Margasińskiego (Wydawnictwo Impuls, 2011). Publikacja za zgodą wydawcy.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA